Birinci Dünya Savaşı`nın son döneminde meydana gelen ihtilaller ile Çarlık düzeninin çöküşe geçmesi üzerine, Rusya esaretinde bulunan milletlere millî istiklâl şansı doğdu. Böylesine kritik dönemde bağımsız bir devlet, Şark`ın ilk cumhuriyeti olarak dünya siyasetine katılan Azerbaycan Cumhuriyeti, kısa sürede kurumsal yapı ve askerî teşkilatını ikmal etti, iç ve dış politikalarda önemli adımlar attı. Tüm bunların gerçekleşebilmesi için ise kardeş Türkiye’nin siyaset geleneği, devletçilik tecrübesi ve askerî desteğinden yararlanıldı. Dolayısıyla Azerbaycan tarihinin yüz sene öncesini mercek altına alan çağdaş araştırmacı için Türk arşivlerinin özel önemi ve yeri vardır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde yapılan araştırmalar neticesinde tespit edilen belgeler, elinizdeki kitabın ana metnini oluşturmaktadır. Alanında uzman bilim adamları tarafından titizlikle neşre hazırlanan ve analitik tasnife tabi tutulan bu belgelerde, çağdaş Azerbaycan’ın yüz sene öncesi tarihi ve çevre ülkelerle ilişkileri hususunda çok sayıda problemli meseleye ışık tutan birinci elden bilgi ve kayıtlar mevcuttur. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümü anısına yayımlanan bu eser, hem alan araştırmacıları hem de tarihe meraklı çağdaş okurlar açısından başvurulması gereken ana kaynak niteliği taşımaktadır.