Ritim bozukluğu nedir
Ritim bozukluğu( aritmi ) kalbin düzensiz çalışmasına verilen addır. Basitçe bir ifade ile erişkin bir bireyde kalp düzenli olarak dakikada 60-100 arasında atmakta ve bu atımlar bir düzen içinde gerçekleşmektedir. Bu düzeni sağlayan kalbin içinde “sinüs düğümü” olarak adlandırılan elektriksel uyarı merkezi vardır. Ancak kalpte çok sayıda elektriksel uyarı merkezi mevcuttur. Sinüs düğümü dışındaki bu merkezlerden uyarı çıktığında ritim bozukluğu söz konusudur. Ritim bozuklukları doğumdan itibaren görülebilen her yaşta insanı herhangi bir dönemde görülebilir.
Ritim bozukuluğunun nedenleri
Sıklıkla genç yaşta enfeksiyonlar sigara ve alkol tüketimi, uykusuzluk ,sağlıksız beslenme, stres , yüksek miktarda çay kahve tüketimi sebebi ile görülür.
Orta ve ileri yaşta sıklıkla kalpte yapısal ve fonksiyonel bozukluğa sebep olan damar tıkanıklıkları akciğer hastalıkları, Hipertansiyon, tiroit hastalıkları ve daha birçok hastalık ritim bozukluklarına sebep olabilir.
Ritim Bozukluğu Belirtileri
Portekizli futbolcu Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro 15 yaşında sporting Lizbon takımında göz dolduran oyunculuğu ile yıldızının parlamaya dönemde sahada bayılır. Kulüp doktorları tarafından epilepsi (sara) tanısı ile ilaç verilir. Çok sevdiği futbolu bırakma eşiğine gelen genç futbolcunun annesinin “Koşmadığı zamanlar kalbi çok hızlı çarpıyordu” demesi üzerine yapılan tetkikler sonucunda ritim düzensizliği tanısı konulur. Taradığımız kaynaklarda pek detaya ulaşamasakta genç futbolcunun annesi Doloresin :” Problemin kaynağı bir çeşit lazer tedavisi ile düzeltildi. Sabahın erken saatlerinde ameliyata girdi ve akşam olduğunda çıkmıştı.” demecinden bugün ülkemizde bir çok merkezde uygulanan katater ablasyon tedavisi uygulandığını tahmin ediyoruz.Tedaviden kısa bir süre sonra sahalara dönen futbolcunun yüksek ritimli yaşantısını merak ederseniz futbolsever olmasanız bile arama motoruna “Ronaldo” yazmanız yeterli…
Ronaldonun hikayesinde vurgulamaya çalıştığımız özetle; ritim bozuklukları sıklıkla ;çarpıntı,baş dönmesi, bayılma, sıkışma hissi, nefes darlığı göğüs ağrısı gibi belirtlerle karşımıza çıkar.
Ritim bozuklukları hafif şekilde olabileceği gibi, felç ya da kalp yetersizliği gibi önemli sağlık sorunlarına sebep olabilecek derecede de görülebilir. Bazen hastanın aniden yaşamını yitirmesine bile yol açabilir. Erişkin yaşta görülen felç(inme)lerin neredeyse üçte te biri ritim bozukluklarından kaynaklanır.
NASIL TANI KONUR
Belirtilerin olduğu sırada çekilen Elektrokardiyografi (EKG) kalbinizin ritmi ile ilgili çok önemli bilgiler sağlar. Yalnızca kısa bir kayıt süresini gösterdiği için kısa süreli ve seyrek olan aritmileri EKG ile saptamak zordur.
Genellikle ülkemizde her kardiyoloji merkezinde ihtiyaç sayısında bulunan ve kolay uygulanabilen 24 saat süresince ritim kaydı yapabilen ve hasta üzerine elektrotlar aracılığıyla takılabilen ritim-holter cihazları, aritminin teşhisinde önemli rol oynar. Cihaz takılıyken aritmi olursa teşhis konulabilir aksi takdirde sonuç normal çıkar. Ülkemizde çok az sayıda bulunan daha uzun süreli kayıtlar yapabilen holter cihazlarıda tanı açısından değerlidir.
Ultrasonik ses dalgalarıyla, ekokardiyografi (EKO)ile kalp fonksiyonları ve anatomisi hakkında ayrıntılı bilgiler elde edilir.
Yukarda belirttiğimiz temel tanı araçlarına ek olarak ülkemizde yaygın olmamakla birlikte hastaların kolaylıkla ulaşabileceği merkezlerde kalbin elektriksel aktivitesinin kalbin içerisinden kaydedilmesine dayalı bir uygulma olan elektrofizyolojik çalışma ile aritminin mekanizması ve bu mekanizmaya katkıda bulunan anatomik özellikler tespit edilebilir. Elektrofizyolojik tetkikte aritminin tam kaynağını ve yapısını tespit etmek amacıyla kontrollü elektriksel uyarılar kullanılır.
TEDAVİ
Ritim bozukluklarının tedavisi tipine nedene göre değişiklik gösterir. Sebebe yönelik tedavi ile beraber, genel önlemler ve antiaritmik tedavi sayılabilir. Antiaritmik tedavi antiaritmik ilaç, geçici ya da kalıcı pil , elektriksel kardiyoversiyon, kateter ablasyonu ve açık kalp cerrahisini içerir.
Katater Ablasyon tedavisinde kalbin içine ilerletilen ince teller ve özel bilgisayarlar aracılığıyla kalbin elektriksel haritası çıkarılarak ritm bozukluğuna yol açan alanlar tespit edilir ve bu alanlar özel kateterlerle ısıtılarak inaktif hale getirilir ve ritim sorunun ortadan kalkması sağlanır. Çok enderde olsa tüm bu tedavi yöntemlerine rağmen giderilemeyen ritim bozuklukları açık kalp ameliyatı yapılarak cerrahi ablasyon yöntemi ile tedavi edilir.
RİTİM BOZUKLUKLARINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALI
Ronaldonun yaşamı ile ilgili magazin ve spor dergilerinde sıklıkla babasının alkolik olduğu ve bu yüzden babasını genç yaşta kaybettiğinden alkol kullanmadığı vurgulanmakta. Bunun bir sebep olması doğal olmakla beraber ; alkol tüketen bireylerde daha sık ritim bozukluğu görüldüğünü bilen doktoru tarafından alkolden uzak durması önerilmesi nedeni ile kullanmadığı kanısındayım
Sağlıklı kiloda olmaya dikkat edilmeli
Dengeli beslenmeli
6-8 saatlik düzenli uyumalı
Düzenli Olarak Egzersiz yapılmalı
Alkol ve sigaradan uzak durulmalı